Uyuşturucu madde kullanımını kolaylaştırma suçu TCK 190’da düzenlenmiş olup ‘’Kamunun Sağlığına Karşı İşlenen Suçlar’’ başlığı altında düzenlenmiştir. Kanun TCK 190 ile birlikte uyuşturucu veya uyarıcı her türlü maddenin kullanılmasının kolaylaştıran faktör veya hareketleri suç olarak tanımlayarak bu durumların önüne geçmek istemiştir. TCK 190’da suçun oluşması için illa uyuşturucu ticareti yapılmasını değil uyuşturucuya özendirme, uyuşturucu kullanılması için ortam hazırlama hallerini, uyuşturucuya ulaşma imkanlarını oluşturmasını ya da uyuşturucu kullanmasından dolayı yakalanmasını engelleyen kişilere de ceza verileceğini belirtmiştir.
Uyuşturucuya Özendirme Suçunun Maddi Unsurları
Uyuşturucuya özendirme suçunun maddi unsurlarını ele alacak olursak; uyuşturucuya özendirme suçunun faili uyuşturucu madde kullanılmasını kolaylaştıran yani uyuşturucu madde kullanılması için mekan ayarlayan, uyuşturucu madde kullanılması için malzeme veya donanım tedarik eden ya da uyuşturucu kullanan kişinin yakalanmaması için çaba sarf eden veya uyuşturucu kullanımı hakkında bilgi veren kişidir.
Uyuşturucu madde kullanımını kolaylaştırma suçunda mağdur kamuyu oluşturan halktır.
Uyuşturucu madde kullanımını kolaylaştırma suçunun oluşması için; yer tedarik etmek, uyuşturucu madde kullanımı için malzeme sağlamak, uyuşturucu kullanan kişinin yakalanmasını önlemek, uyuşturucu madde kullanılması için bilgilendirmede bulunmak gereklidir.
Uyuşturucuya özendirme suçunun alenen özendirme sonucu gerçekleşmesi veya bu nitelikte yayın yapılması ile işlenilmesi de mümkündür.
Uyuşturucuya özendirme suçunda korunan hukuki değer toplumu oluşturan herkesin sağlığı ve kamu düzenidir.
Uyuşturucu Madde Kullanımını Kolaylaştırma Suçunun Oluşması
Uyuşturucu madde kullanımını kolaylaştırma suçunun oluşması için TCK 190 şu durumları saymıştır:
- Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanımı için özel yer, donanım veya malzeme sağlamak. Bunu açacak olursak uyuşturucu madde kullanılması için bir mekan tahsis eden, ayarlayan kişi uyuşturucuya özendirme suçu işlemiş olacaktır. Bunun dışında uyuşturucunun kullanılması bir donanım gerektiriyorsa ve burada bu maddenin uyuşturucu kullanımı için tedarik edilmesi halinde uyuşturucuya özendirme suçu işlenmiş olacaktır.
- TCK 190/1.b’de belirtilen bir başka hale göre de uyuşturucu madde kullanımını kolaylaştırma suçu, uyuşturucu madde kullanan kişinin yakalanmaması adına önlemler alan kişi de uyuşturucu madde kullanımını kolaylaştırma suçunu işlemiş olur.
- TCK 190/1.c’de uyuşturucu kullanımı hakkında bilgilendirmede bulunan kişinin de uyuşturucuya özendirme suçunu işleyeceğini belirtmiştir.
Uyuşturucuya Özendirme Suçunun Cezası
Uyuşturucuya özendirme suçunun cezası TCK 190’da belirtilen hüküm çerçevesinde verilecektir. Buna göre uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanacak olan kişiye, yer tedarik eden, donanım veya malzeme sağlayan, uyuşturucu madde kullanan kişinin emniyet birimlerince yakalanmaması için hareketlerde bulunan, uyuşturucu kullanımı hakkında bilgilendirmede bulunan (Uyuşturucuyu kullanmayı öğreten) kişiye 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası ve bunun dışında 1000 günden 10 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacaktır.
Uyuşturucu madde veya uyarıcı madde kullanılmasını alenen özendiren veya bu nitelikte yayın yapan kişilere de TCK 190/2 uyarınca ceza verilecektir. Bu kişilere verilecek olan cezalar da 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası ve 1000 günden 10 bin güne kadar adli para cezası olarak belirlenmiştir.
Uyuşturucu Madde Kullanımını Kolaylaştırma Suçunun Nitelikli Hali
Uyuşturucu madde kullanımını kolaylaştırma suçunun nitelikli hali TCK 190/3’te belirtilmiştir. TCK 190/3 uyuşturucu madde kullanımını kolaylaştırma suçunun nitelikli halini bu suçu işleyen kişiler bakımından belirlemiştir. Buna göre uyuşturucu madde kullanımını kolaylaştırma suçunu doktorun, diş hekiminin, eczacının, kimyagerin, veterinerin, sağlık memurunun, laborantın, ebenin, hemşirenin, diş teknisyeninin, hasta bakıcının, sağlık hizmeti veren, kimyacılıkla veya ecza ticareti ile iştigal eden kişi tarafından işlenmesi halinde verilecek olan ceza %50 oranında artırılır.
Uyuşturucuya Özendirme Suçunda Etkin Pişmanlık Hali
Uyuşturucuya özendirme suçunda etkin pişmanlık hali TCK 190’da veya TCK 192’de düzenlenmemiştir. Bu bakımdan uyuşturucuya özendirme suçunda etkin pişmanlık halinin bulunmadığını söyleyebiliriz.
Uyuşturucu Madde Kullanımını Kolaylaştırma Suçunda Zamanaşımı Süresi
Uyuşturucu madde kullanımını kolaylaştırma suçunda zamanaşımı süresi TCK 190’da değil TCK 66’da düzenlenmiştir. İlgili hükümde kamu davası açılması için 5 yıldan fazla 20 yıldan az hapis cezası gerektiren hallerde dava zamanaşımı süresinin 15 yıl olacağı belirtilmiştir. Bu bakımdan uyuşturucu madde kullanımını kolaylaştırma suçunda verilecek olan cezalar 5 ila 10 yıl arasında değiştiği için dava zamanaşımı süresi burada da 15 yıl olacaktır. Suçun işlendiği tarihten itibaren 15 yılın geçmesinin ardından bu suç nedeniyle kamu davası açılamayacaktır.
Uyuşturucuya Özendirme Suçunda Yetkili ve Görevli Mahkeme
Uyuşturucuya özendirme suçunda yetkili ve görevli mahkeme suçun işlendiği yerde bulunan Asliye Ceza Mahkemesidir.
Beylikdüzü Avukat, Esenyurt Avukat ile görüşmek için iletişim bilgilerinde yer alan telefon numarasını arayabilirsiniz.