Nafaka Borcunu Ödemeyen Eşe Karşı Uygulanabilecek Hukuki Yollar:
Boşanma davası esnasında yerel mahkeme; taraflardan biri lehine tedbir nafakası, dava sonucunda ise; taraflardan birinin lehine yoksulluk nafakası veya iştirak nafakası ödenmesine hükmedebilir. Bu durumda belirlenen miktarda nafakayı nafaka borçlusu her ay nafaka alacaklısına ödemekle yükümlüdür.
Ancak bir çok nafaka borçlusu borcunu ödemekten kaçınmakta, hatta borcunu ödememek adına üzerine malvarlığı almamakta ve maaşına haciz gelmemesi adına da SGK’sız çalışmaktadır.
Fakat nafaka borcu adi nitelikte değildir. Kanunda nafaka borcu ile ilgili diğer borçlar için olmayan bir kısım özel düzenlemeler yapılmıştır. Yani bir kimse üzerine mal almayarak ya da SGK’sız olarak çalışarak nafaka ödeme yükümlülüğünden kurtulamaz.
Eğer nafaka alacaklısı iseniz alacağınızı tahsil etmek adına başvurabileceğiniz bir takım hukuki yollar bulunmaktadır. Önemli olan doğru işlemi doğru zamanda yapmaktır.
“Eski eşinizin nafaka borcunu ödememesi halinde” ilk olarak başvurulması gereken yol icra takibidir. Mahkeme hükmü ile kararın yerine getirilmesi için İcra Müdürlüğü‘ne başvurmanız ve nafaka borçlusuna icra emri tebliğ etmeniz gerekmektedir. Söz konusu takipte geçmişe yönelik 10 yıllık birikmiş nafaka alacaklarınızı faiziyle birlikte talep etme hakkınız bulunmaktadır. Ayrıca nafakaya ilişkin takipler sadece geçmişe yönelik değil, aynı zamanda ileriye yönelik olan nafaka alacakları için de yapılmalıdır.
İcra takibine rağmen eski eşinizin borcunu ödememesi halinde, üzerindeki malvarlığı veya maaşı üzerine haciz koydurmanız mümkündür. Nafaka alacaklarında diğer alacaklardan farklı olarak emekli maaşına da haciz konulmasına kanun cevaz vermektedir.
Ancak yukarıda da bahsetmiş olduğumuz üzere nafaka borçlusunun herhangi bir malvarlığı veyahut maaşı olmayabilir. İcra takibinden önce birikmiş olan nafaka alacağını tahsil etmek için başvurulabilecek herhangi bir başka hukuki yol mevcut değildir. Fakat takip sonrası oluşacak nafaka alacakları için şikayet hakkı nafaka alacaklısına tanınmıştır. Zaten bu sebeple nafaka alacağı için icra takibi yoluna başvururken takibin gelecek aylara ilişkin nafaka borçlarını kapsayacak şekilde hazırlanmış olması önem taşımaktadır.
Konuyu biraz ayrıntılandırmak gerekirse;
İİK m. 344;
(Değişik madde: 18/02/1965 – 538/136 md.;Değişik madde: 31/05/2005-5358 S.K./15.mad)
”Nafakaya ilişkin kararların gereğini yerine getirmeyen borçlunun, alacaklının şikâyeti üzerine, üç aya kadar tazyik hapsine karar verilir. Hapsin tatbikine başlandıktan sonra kararın gereği yerine getirilirse, borçlu tahliye edilir.”
İcra takibi yoluna başvurmanıza rağmen eşiniz eğer nafaka borcunu ödememeye devam ediyorsa 3 aylık zamanaşımı süresi içerisinde yetkili ve görevli mahkemeye başvurarak nafaka borçlusunun cezalandırılmasını isteyebilirsiniz. Nafaka borcunu ödememe suçu bakımından görevli mahkeme İcra Ceza Mahkemesi, yetkili mahkeme ise, takibin yapıldığı icra müdürlüğünün bağlı olduğu yer mahkemesidir.
“Nafaka borcunu ödememenin cezası” İİK m. 344’e göre 3 aya kadar tazyik hapsidir. Tazyik hapsinin uygulanmaya başlamasından sonra nafaka borçlusu borcunu öderse tahliye edilir. Yani aldığı hapis cezasının süresi kadar ceza evine girmesine gerek yoktur. Burada amaç nafaka borçlusunu cezalandırmaktan ziyade ceza evi korkusuyla nafaka borcunu ödemesini sağlamaktadır. Bu nedenle ”Şikayet etmeyeyim, ne de olsa çocuğumun babasıdır, hapse girmesini istemem. ” diye düşünmeniz gerekmez. Nafaka borcunu ödemesi halinde zaten tahliyesi gerçekleşecektir.
Nafaka borçlusunu borcunu ödedikten sonra yerel mahkeme tarafından aleyhine verilmiş olan tazyik hapsi cezası ortadan kalkacaktır. Ancak devam eden aylara ilişkin nafaka borcunu ödemeye her daim devam etmek zorundadır. Yeniden nafaka borcunu ödememesi halinde yeni bir takip başlatılmasına gerek yoktur. Artık eski eşinizin borcunu ödemediği her ay için şikayet hakkınız baki kalacaktır. Yani nafaka borçlusu tazyik hapsinden kurtulmasının akabinde bir diğer dönem nafaka borcunu ödemez ise yapılacak şikayet üzerine yeniden tazyik hapsi ile cezalandırılacaktır.
Ayrıca önemle belirtmek isterim ki; tazyik hapsi cezası CMK 2. maddesinde belirtilen “disiplin hapis cezası” kavramı içinde yer almaktadır. Yani yargılama sonucunda verilecek olan tazyik hapsinin; seçenek yaptırımlara çevrilmesine, ön ödeme uygulanmasına, tekerrüre esas olmasına, şartla salıverilme hükümleri uygulanmasına, ertelenmesine imkan bulunmamaktadır. Ayrıca adli sicil kaydına işlenme durumu da söz konusu olmayacaktır.
Nafaka alacağının tahsil edilebilmesi için gereken şartlar şu şekilde sıralanabilir;
- Nafakaya ilişkin yerel mahkemeden bir karar alınması gerekmektedir.
- İcra takibinin kesinleştirilmesi gerekmektedir.
- İcra emrinin tebliği tarihinden şikayet tarihine kadar en az bir aylık sürenin işlemesi gerekmektedir.
- Şikayet 3 aylık zamanaşımı süresi içerisine yapılmalıdır.
İşte nafaka alacaklısına tanınan şikayet hakkı sayesinde nafaka borçlusunun malvarlığının olmaması veya SGK’sız çalışması borcundan kurtulması için yeterli olmamaktadır. Usulüne uygun olarak başlatılan icra takibi ve takip sonucunda yine süresi içerisinde ve usulüne uygun bir şekilde yapılan şikayet sayesinde nafaka alacaklısının alacağını tahsil etmesi hiç de zor değildir. Bu anlamda hukuki destek almanız önem taşımaktadır.
Beylikdüzü boşanma avukatı, Esenyurt boşanma avukatı ile görüşmek için iletişim bilgilerinde yer alan telefon numarasını arayarak randevu alabilirsiniz.